Autor: Jacek Laube

Nabór uczestników do Pracowni Eseju Filmowego w Laboratorium Narracji Wizualnych Szkoły Filmowej w Łodzi

(wszystkie seminaria odbędą się online w jęz. angielskim, zapraszamy uczestników z całego świata)

 

Pracownia Eseju Filmowego (część Laboratorium Narracji Wizualnych Szkoły Filmowej w Łodzi) zaprasza wszystkich twórców, którzy w swoich działaniach artystycznych lub badawczych chcieliby sięgnąć po formułę eseju filmowego i metody eseistyczne.

Eseistyczne – czyli jakie?

W Pracowni nie skupiamy się na filmoznawczych analizach przykładów z historii filmu, ale testujemy w praktyce jak esej – rozumiany jako forma nieskrępowana wstępnymi założeniami, subiektywna, heterogeniczna i niekonkluzywna – może wspomóc naszą działalność filmową, artystyczną i badawczą. Esej to dla nas rodzaj ramy, elastycznej i otwartej na modyfikacje; schemat myślenia w praktyce i poprzez praktykę, który zakłada eksperymentowanie z nowymi perspektywami, obiektami i metodami badawczymi; postawa twórcza, która pozwala na nowo przemyśleć zasady produkcji, realizacji i dystrybucji filmu.

Począwszy od marca, przez cały rok 2021, w ramach cyklu seminariów będziemy testować narzędzia i rejestry eseistyczne oraz sprawdzać ich potencjał dla praktyk artystyczno-badawczych i projektów naszych uczestników. Poszczególne spotkania prowadzić będą najbardziej inspirujący twórcy z całego świata, którzy pracują z formą eseju filmowego, jak Eyal Sivan, Mark Cousins, Johan Grimonprez, Catherine Grant, Kevin B. Lee, Matthias Müller, czy Christoph Girardet.

Dodatkowo, uczestnicy seminarium otrzymają dostęp do zasobów niezwykłego archiwum filmowego Wytwórni Filmów Oświatowych w Łodzi i będą mieli możliwość aplikowania o granty z Pracowni Eseju Filmowego, które pozwolą im na pracę nad własnymi projektami.

Teaser archiwum:

 

Udział w seminarium jest bezpłatny, uczestnicy muszą jedynie zobowiązać się do pełnego zaangażowania.

 

DWA RODZAJE UCZESTNICTWA

Każde seminarium w 2021 roku będzie składało się z dwóch części – publicznego masterclass z zaproszonym gościem oraz praktycznych warsztatów dla wybranej grupy uczestników. Proponujemy zatem dwa rodzaje uczestnictwa, które wiążą się różnymi zakresami możliwości, obowiązków i wymagań:

1. Wolni Słuchacze

Wolni słuchacze będą mogli uczestniczyć w każdym spotkaniu seminaryjnym (na platformie Zoom lub Teams) oraz brać czynny udział w dyskusjach i prezentacjach (zadawać pytania, komentować etc.). Wolni Słuchacze będą musieli zobowiązać się do uczestniczenia w większości seminariów oferowanych przez Pracownię. Uczestnicy z tego poziomu nie mają dostępu do części warsztatowej seminariów, ale też nie są zobowiązani do realizacji i przedstawiania zadań praktycznych.

Liczba miejsc: 50

Wymagania:

– Krótki (jedna strona) opis swojej praktyki/obszaru pracy/zainteresowań oraz informacja dlaczego chce się uczestniczyć w seminariach Pracowni.

 

2. Grupa ćwiczeniowa

Grupa ćwiczeniowa jest praktyczną grupą badawczą pracującą przez cały rok nad formami eseistycznymi.Członkowie grupy ćwiczeniowej będą mogli brać czynny udział zarówno w seminariach (masterclass), jak i sesjach warsztatowych, gdzie z pomocą zaproszonych gości realizować będą własne eksperymenty eseistyczne.

Z uwagi na niewielką ilość miejsc, członkowie grupy ćwiczeniowej będą zobowiązani do uczestniczenia we wszystkich seminariach (z wyłączeniem okazjonalnych obowiązków zawodowych, np. pracy na planie) i do wykonywania ćwiczeń inspirowanych przez zaproszonych gości.

Liczba miejsc: 10-12

Wymagania:

– CV

– List motywacyjny (maksymalnie 1 strona) opisujący praktykę/obszar pracy kandydata i powody zainteresowania formą eseistyczną (mile widziane krótkie fragmenty wcześniejszych prac)

– Jednostronicowy opis projektu eseistycznego, który uczestnik chciałby rozwijać w Pracowni

TERMIN NADSYŁANIA ZGŁOSZEŃ UPŁYWA 26 LUTEGO 2021 R. WYNIKI REKRUTACJI ZOSTANĄ OGŁOSZONE 1 MARCA 2021 R.

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY

KONTAKT – essay@vnlab.org

INFORMACJE DODATKOWE: Bezpośrednio po ogłoszeniu wyników naboru na seminarium Pracownia Eseju Filmowego otworzy konkurs na średniometrażowe i pełnometrażowe filmy eseistyczne, oferując 2-3 mini-granty na realizację projektów. O granty te będą mogli ubiegać się wszyscy uczestnicy seminarium.

Na wszystkie przesłane zgłoszenia organizatorzy odpowiedzą drogą mailową. W przypadku niezakwalifikowania się kandydata do Grupy ćwiczeniowej zgłoszenie będzie automatycznie brane pod uwagę przy przyznawaniu miejsc dla Wolnych Słuchaczy.

 

Koordynatorami Pracowni Eseju Filmowego są:

Kuba Mikurda – reżyser, z wykształcenia filozof i psycholog, kierownik Instytutu Nauk o Sztuce Szkoły Filmowej w Łodzi

Stanisław Liguziński – filmoznawca, wykładowca kursu magisterskiego Research in and Through Cinema w Holenderskiej Akademii Filmowej w Amsterdamie.

Pracownia S3D – program

Działania pracowni będą się skupiać na badaniach nad trzema zasadniczymi kierunkami Stereoscopic 3D – technicznym, artystycznym oraz „percepcyjnym”. Planowane jest w sumie 15 laboratoriów (sesji) badawczych: 5 sesji rocznie począwszy od roku 2020. Każda z sesji będzie się skupiać na jednym wybranym zagadnieniu związanym z produkcją filmów stop-motion w technice stereoskopii, m.in: 

  • odzwierciedlenia obiektów w kontekście różnych skali;  
  • łączenie zdjęć stop-motion z wirtualną scenografią;  
  • przyśpieszenie montażu w filmach stereoskopowych w kontekście procesu pre-produkcji;  
  • stosowanie niestandardowej optyki oraz filtrów zniekształcających w stereoskopii, itd.  

Plan realizacji zadania obejmuje sukcesywne opracowywanie ujęć, również porównawczych, określonych zadań laboratoryjnych oraz stworzenie multimedialnej części do podręcznika stereoskopii dedykowanej technikom stop-motion. Wspomniany podręcznik powstanie w wyniku redakcji opracowań badawczych powstałych w ramach pracowni, bazujących na wcześniej wspomnianych eksperymentach. 

Ze względu na to, iż planujemy, aby pracownia była otwarta na inne środowiska artystyczne skupione wokół technik animacyjnych, zamierzamy, równolegle do działań badawczych, zapraszać do współpracy zespoły filmowe, producentów animacji, doktorantów szkół filmowych. Chcemy na tyle wspierać filmowców, aby tworzyli swoje dzieła de facto w naszej pracowni. W wyniku ich pracy planujemy opracowywać konkretne, interesujące nas zagadnienia z zakresu użycia stereoskopii w ich dziełach celem publikacji naukowych. 

Celem zadania jest wypracowanie standardów pracy z techniką zdjęć stereoskopowych w realizacjach stop-motion oraz dostosowanie ich do potrzeb narracji dramaturgicznej w utworach filmowych, oraz poszerzenie możliwości ekspresji wizualnej w dziełach S3D. W ramach zadania w ciągu czterech lat funkcjonowania pracowni powstanie ok. 15 krótkich utworów-eksperymentów służących do zbadania kolejnych aspektów optymalnej pracy w technice stereoskopii. Planujemy, aby pomimo eksperymentalnego i badawczego charakteru tych utworów po zmontowaniu tworzyły one zamkniętą całość w postaci etiudy filmowej jednocześnie pozostając pełnowartościowym materiałem dydaktycznym dla innych szkół oraz twórców. 

Zgromadzone na przestrzeni czterech lat opracowania naukowe eksperymentów powstałych w pracowni mają być punktem wyjściowym do napisania podręcznika, który będzie się skupiał na zagadnieniach stereoskopii dedykowanym filmowi animowanemu. Planujemy wydanie tego podręcznika również w języku angielskim. 

Animoko – Szkolenie

W styczniu mieliśmy przyjemność gościć Fabrizio Rocchi, który z ramienia firmy Mark Roberts Motion Control przeprowadził szkolenie z zakresu obsługi Animoko. 

Urządzenia motion control są powszechnie używane na planach zdjęciowych. Do pracowni przyjechał niedawno wyjątkowy model takiego urządzenia. Robot motion control, które znajduje się na wyposażeniu pracowni jest jednym ośmiu podobnych urządzeń znajdujących się na całym świecie i jedynym w Polsce. Animoco zostało stworzone przez firmę Mark Roberts. 

Maszyna świetnie sprawdza się do prowadzenia kamery podczas animacji lalkowej. Wyzwaniem jest przetłumaczenie ruchu, który chcemy wykonać na język jakim operuje urządzenie typu motion control. Polega to na operowaniu w zakresach osi x,y oraz z. Ma to więcej wspólnego z matematyką niż z produkcją filmową. 

Ponieważ urządzenie jest unikatowe to wiedzę w tym zakresie czerpać można jedynie u źródła. W tym celu odwiedził nas  Fabrizio, inżynier pracujący w Mark Roberts, który najlepiej zna możliwości oraz ograniczenia urządzenia, które sam współtworzył. 

Celem zespołu badawczego jest odpowiedź na pytania nurtujące twórców filmów dla najmłodszych dzieci na temat formy, problematyki i oddziaływania filmu na dzieci w wieku 4-6 lat. Plan badań najmłodszej widowni, z uwagi na pandemię COVID-19 musiał zostać adoptowany do istniejących ograniczeń i wykorzystać pojawiające się szanse zbierania danych związanych z uczestnictwem dzieci w seansach i wydarzeniach filmowych online.  

Z uwagi na zwiększone ryzyko oparcia badań na jednorodnych metodach, zdecydowano o wykorzystanie pluralizmu metodologicznego, który pomimo sytuacji reżimu sanitarnego pozwoli zrealizować cele badawcze. 

Badania widowni realizowane będzie z wykorzystaniem interdyscyplinarnego podejścia, do podstawowych, zastosowanych metod wymienić należy:  

  • studia literatury,   
  • analizę filmów,   
  • analizę raportów i badań (desk research)  

ale także:   

  • metody ilościowe (analiza danych statystycznych dotyczących odbioru filmu oraz ilości porzuconych wyświetleń w przypadku wydarzeń online),   
  • metody jakościowe t.j. indywidualne wywiady pogłębione (IDI) i ewentualnie grupowe wywiady zogniskowane (FGI), które mogą być prowadzone w małych grupach i z zastosowaniem komunikatorów internetowych.  

Realizacja badań z fizycznym udziałem dzieci za pomocą narzędzi biometrycznego badania emocji (facereading i GSR), czy okulografu zostały odroczone w czasie na 2022 z uwagi na obecną nieprzewidywalną sytuację epidemiczną. Dobór różnorodnych narzędzi pozwoli by skonfrontować uzyskaną wiedzę z różnych perspektyw (twórców, odbiorców i osób wspierających np. edukatorów czy programerów festiwali). 

Prowadzone badania posłużą do dalszych prac związanych z pilotażowym opracowaniem systemu ratingu filmów dla dzieci. Będą także mogły być wykorzystane w pracy psychologów i logopedów wykorzystujących filmy, jako narzędzie terapeutyczne.

Społeczne uwarunkowania percepcji sztuki współczesnej.

Jak widz ogląda dzieło sztuki współczesnej? Jak bardzo zależy to od rodzaju eksponatu, a jak od samego widza? Co wpływa na to, jak oglądamy obrazy? Badanie oparte na osiągnięciach neurobiologii czerpie też z nauk kognitywnych, pokazujących związki cielesności i percepcji z myśleniem. 

Badanie ma na celu zestawienie dotychczasowych osiągnięć badawczych z nowoczesną technologią, która może poszerzyć wiedzę i określić prawidłowości w schematach postrzegania sztuki.  

Ponieważ sztuka jest zjawiskiem złożonym i wieloaspektowym, uzasadnione jest, aby analiza jej odbioru była interdyscyplinarna i łączyła perspektywy z dziedziny socjologii, estetyki oraz psychologii percepcji.  

Nowoczesna technologia korzystająca z dorobku neuronauki, zostanie skonfrontowana z teorią uwarunkowania społecznego odbioru sztuki, opracowaną między innymi przez Pierre’a Bourdieu. W ten sposób piękno jako pojęcie o filozoficznej tradycji zostanie włączone do neurobiologicznych rozważań nad genezą przyjemności estetycznej. 

Badania realizowane jest w ramach Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Łódzkiego. 

Zastosowania nowych mediów w działaniach podmiotów sektora kreatywnego oraz w procesach decyzyjnych odbiorców kultury.

 

Na procesy zarządzania wartością w sferze kultury, obejmujące jej definiowanie, kształtowanie, komunikowanie i oferowanie uczestnikom kultury, silny wpływ wywierają nowe technologie. Poszerzają one możliwości realizacji wizji i koncepcji artystycznych, a także marketingowych, gdyż celem zarządzania technologią staje się tworzenie spirali wartości, w której to co możliwe w sferze nowych technologii będzie inspiracją dla tego, co wskazane jest w sferze zarządzania wartością dla uczestnika kultury i odwrotnie. Znajduje to odzwierciedlenie w koncepcji determinizmu technologicznego, a także w dokonujących się przemianach zachowań uczestników kultury i wirtualizacji uczestnictwa w kulturze. Wraz z rozwojem technokultury pojawił się technooptymizm, ale równocześnie technolęki i niepokoje związane z nowymi technologiami. W szczególności dotyczą one jakości algorytmów i danych je zasilających oraz zjawiska określanego jako tzw. bańka filtrująca, polegającego na zamykaniu się internautów w odizolowanych światach i korzystaniu przez nich z treści zgodnych z ich dotychczasowymi postawami. W tym kontekście ujawnia się luka badawcza dotycząca charakteru związków kultury i technologii oraz roli i zastosowań Internetu w procesach decyzyjnych odbiorców kultury, a także w działaniach marketingowych instytucji kultury w Polsce. Mając na uwadze potrzebę holistycznego ujęcia badanego problemu, postępowanie badawcze zostało oparte na idei triangulacji jakościowych i ilościowych badań empirycznych, które są realizowane wśród twórców, dyrektorów naczelnych, dyrektorów/kierowników artystycznych, kierowników działów marketingu/ promocji/ sprzedaży oraz właścicieli instytucji kultury, a także uczestników kultury. Dotychczas w procesie badawczym zrealizowano w nurcie badań jakościowych: 3 zogniskowane wywiady grupowe z uczestnikami kultury i 8 pogłębionych wywiadów indywidualnych z twórcami oraz osobami zarządzającymi instytucjami kultury, a w ramach badań ilościowych: 321 wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych (CATI) z przedstawicielami instytucji kultury. Przeprowadzono również badanie ilościowe wśród uczestników kultury; zostało ono zrealizowane z wykorzystaniem ePanelu wśród 456 uczestników kultury.

Mieke Bal w Pracowni Eseju Filmowego

W marcu 2020 roku w Pracowni Eseju Filmowego vnLab gościła Mieke Bal – wybitna holenderska krytyczka i teoretyczka kultury oraz autorka filmów z pogranicza fabuły i eseju filmowego. Mieke Bal wzięła udział w seminarium oraz zrealizowała 30-minutowy esej filmowy „It’s About Time. Reflections on Urgency”. Film powstał we współpracy z doktorantami i studentami Szkoły Filmowej.
W rolach głównych wystąpili Magdalena Żak i Adrian Budakow, zdjęcia – Magdalena Bojdo i Alicia Devaux, montaż Aleksandra Rosset, kierownictwo produkcji Aleksandra Ślusarczyk, współpraca produkcyjna Magdalena Szymków. W epizodycznych rolach pojawili się również wykładowcy – Grzegorz Małecki i Monika Talarczyk. „Esej filmowy to forma, która ciągle się zmienia, ewoluuje” – mówi kierownik Pracowni Eseju Filmowego dr Kuba Mikurda – „nie chodzi o to, żeby kopiować filmy Chrisa Markera, Agnes Vardy czy – z bardziej współczesnych twórców – Petera Mettlera albo Patricio Guzmana. W naszej pracowni zastanawiamy się czy esej filmowy to gatunek czy raczej podejście, metoda pracy. Z każdym gościem próbujemy odpowiedzieć na to pytanie zarówno w ramach seminarium,jak i praktycznie – przez pracę nad konkretnymi projektami.”

Spotkanie scenariuszowe – ideacja

Nie da się ukryć, że pracownia S3D to w głównej mierze projekt badawczy. Naszym celem jest badanie odczuć związanych z obuocznym widzeniem i wiążącego się z tym poczucia przestrzeni.

Mimo, że zainteresowanie stereoskopią sięga XVI wieku to nadal jest w tej dziedzinie wiele do odkrycia. Nasze prace mają na celu przeprowadzenie eksperymentów i zbadanie możliwości wprowadzenia do nowoczesnej kinematografii zupełnie nowych doznań trójwymiaru. 

Naszym zdaniem najciekawsze w tym projekcie jest to, że w jego wyniku nie powstaje wyłącznie seria testów, a krótkometrażowy film animowany. W centrum naszych działań pozostaje zbadanie wpływu stereoskopii na wartość dramaturgiczną utworu filmowego. W tym celu tworzymy odpowiedni scenariusz, którego autorami są oprócz scenarzysty, reżyser i operator oraz stereografer. Takie połączenie ma nam zapewnić materiał nie tylko atrakcyjny wizualnie i obfitujący w eksperymenty z przestrzenią, ale również przetestowanie ich w rzeczywistych warunkach produkcji filmowej. 

Piotr Matysiak – kierownik pracowni, operator obrazu

Anita Kwiatkowska – reżyser filmu

Miłosz Hermanowicz – stereografer

Marta Chyła, Tomasz Jeziorski – scenarzyści

 

Rada Artystyczna

Rada Artystyczna przy Laboratorium Narracji Wizualnych pełni rolę doradczą, nie tylko w procesie powstawania nowych utworów w samym Laboratorium, ale przede wszystkim w procesie wyboru nowych uczestników naszego programu artystyczno-badawczego. Członkowie Rady Artystycznej, wraz z przedstawicielami vnLab, tworzą jury każdego konkursu ogłaszanego przez laboratorium.

  • prof. Barbara Dziekan-Vajda
  • prof. Milenia Fiedler
  • prof. Ryszard Kluszczyński
  • prof. Ryszard Lenczewski
  • dr hab. Katarzyna Mąka-Malatyńska, prof. PWSFTviT
  • dr hab. Piotr Mikucki, prof. PWSFTviT
  • dr Wojciech Staroń

Wyniki konkursów vnLab na rok 2020!

W dniu 6 grudnia 2019 jury vnLab rozstrzygnęło konkurs na uczestnictwo w programie artystyczno-badawczym vnLab. Wiemy, że wielu z Państwa czekało z niecierpliwością na wyniki. Rzeczywiście, w tym, pierwszym roku działalności laboratorium proces ten trwał wyjątkowo długo. Zależało nam na powołaniu kompetentnej, obdarzonej autorytetem, a zarazem otwartej Rady Artystycznej, co się w naszym przekonaniu udało. Jej pełny skład podajemy TU. W tym miejscu chcielibyśmy podziękować wszystkim członkom Rady za obdarzenie nas zaufaniem oraz za uczestnictwo w obradach jury. Poziom zgłoszeń był niezwykle wysoki i jako jury stanęliśmy przed wieloma trudnymi wyborami.

Gratulujemy wszystkim uczestnikom konkursów i cieszymy się na współpracę z zespołami przyjętymi do vnLab.

Dziękujemy!

Zespół vnLab

Pracownia VR/AR

  • Ksawery Kaliski – BLAST INVISIBLE RELATIONS (Nowe narracje muzyki współczesnej i eksperymentalnej z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej, poszerzonej)
  • Patryk Jordanowicz – SELF
  • Krzysztof Grudziński – Umarłe miasto
  • Stankiewicz – Somebody About You

lista rezerwowa

  • Anna Baumgart – Miczika
  • Monika Masłoń – Z mojego punktu widzenia
  • Rafał Ulicki – Fotograf. Życie w obrazach
  • Wojciech Olchowski – Factor

Pracownia Narracji Interaktywnych

  • Alicia Devaux – On the influence of gender in the career of female cinematographers
  • Laura Pawela – Różowy Horyzont
  • Kolektyw RATS – HOME
  • Michał Siarek – Dobre wieści z najdalszego hrabstwa Norwegii
  • Paweł Starzec – Makeshift
  • Tytus Szabelski – AMZN
  • Michał Szota – forma eksperymentalna

Z powodu zmiany programu pracowni na rok 2019, dwa projekty, Makeshift Pawła Starca i AMZN Tytusa Szabelskiego są już w trakcie realizacji. Z tego powodu pracownia przyjęła w sumie siedem projektów.

Pracownia S3D – Reżyseria

  • Anita Kwiatkowska-Naqvi

Pracownia S3D – Stereografia/II etap konkursu

W drugim etapie konkursu uczestniczą:

  • Miłosz Hermanowicz
  • Zsolt Magyari

Pracownia S3D – Scenariusz

  • Tomasz Jeziorski