Amazon A–Z: Wysiłek

W 2018 roku Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła w Amazonie szereg kontroli, które miały zbadać warunki pracy w magazynach firmy. Pod lupę wzięto zarówno sprawy bardziej formalne (jak np. terminowość wypłacania wynagrodzeń, ich zaniżanie, nieprawidłowości w protokołach dotyczących wypadków w pracy), ale także te dotyczące bezpośrednio wysiłku i komfortu pracowników przy stanowiskach. Inspektorzy między innymi zbadali na 11 stanowiskach pracy wydatek energetyczny (tj. Ilość energii zużywanej przez organizm człowieka). Według ich pomiarów, na 7 stanowiskach zanotowano przekroczenia obowiązujących norm.

Jak przytaczają związkowcy i związkowczynie z OZZ Inicjatywa Pracownicza, powołując się na raport pokontrolny PIP, na niektórych działach wartość zmierzonego wydatku energetycznego wyniosła 8000 kJ lub nawet 12000 kJ, przy czym normy dla pracy fizycznej określone w rozporządzeniu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej to odpowiednio 5000 kJ dla Kobiet i 8400 kJ dla mężczyzn. Zestawiając te liczby można więc zobaczyć wyraźnie, jak męcząca jest praca na magazynowych halach.

Z pomiarami specjalistów z rządowej agencji nie zgodził się oczywiście Amazon, zaskarżając je do sądu. Firma twierdzi, że wydatek energetyczny na wszystkich stanowiskach pracy mieści się w normie i powołuje się na badania wynajętej prze nią zewnętrznej, certyfikowanej agencji, przeprowadzone w 2015 roku. Przykładowo, według uzyskanych przez związkowców informacji, badania dla pracownika działu pakowania zlecone przez Amazona wykazały średni wydatek energetyczny około 5700 kJ, podczas gdy przeprowadzony na tym samym dziale pomiar PIP wyniósł 12000 kJ. Podobne wnioski przytacza „Dziennik Gazeta Prawna“: powołując się na raport pokontrolny wskazuje, że „kobieta zatrudniona w magazynie zużywa 9408 kJ energii podczas zmiany, czyli prawie dwa razy więcej, niż wcześniej twierdziła firma“.  Skąd aż tak duża rozbieżność?

Państwowi inspektorzy dokonywali pomiarów bardziej skomplikowaną metodą, mierząc ilość zużywanego przez pracowników tlenu za pomocą specjalnej maseczki połączonej z miernikiem. Natomiast badanie wynajętych przez pracodawcę specjalistów opierało się na tak zwanej metodzie Lehmanna, która jest metodą szacunkową. Pomiar jest w niej dokonywany poprzez obserwację pozycji ciała i ruchów wykonywanych przez pracownika, a następnie przemnożenia ich przez czas i odpowiednią wartość energetyczną wynikającą z tabeli.

Na podstawie swoich badań Amazon sporządził także specjalne wykazy długości wykonywania poszczególnych czynności na danym stanowisku pracy. I tak, dla przykładu, związek zawodowy Inicjatywa Pracownicza opublikował taką tabelę dla stanowiska pakowania. Według niej, w trakcie 630 minut w pracy (10,5 godziny), pracownica działu PACK odpoczywa w pozycji siedzącej pełne 60 minut, czyli całą sumę czasu trzech regulaminowych przerw. Jednak sporządzający tę tabelę specjalista nie wziął najwidoczniej pod uwagę przeciętnego czasu spędzanego przez pracowników w drodze ze stanowiska pracy do kantyny, szatni bądź toalety oraz w kolejkach po jedzenie czy do automatu z wodą.

A M Z N